Hava Tahmini Nedir Nedeğildir ve Nasıl Hazırlanır?

Belirli bir yerin belirli bir zamandaki atmosfer şartlarını tahmin etmeye hava tahmini adı verilir. Hava tahmin raporları, gözlemler, uzaktan algılama ve sayısal hava tahmin modeli veri ve ürünlerinin meteoroloji uzmanları tarafından analiz edilmesi ile oluşur.

Modern hava tahmini için çeşitli aşamalar gerekmektedir:

Yer Seviyesi Gözlemleri

Yüksek Atmosfer Gözlemleri

Haberleşme

Bu gözlemlerin yapılması için bugün dünya üzerinde yaklaşık 10.000 kara istasyonu, 1.000 ravinsonde istasyonu, 7.300 gemi, 900 şamandıra ve 3.000 uçak kullanılmaktadır.

Yapılan gözlemlerin merkeze ulaştırılması ve GTS (Küresel Telekomünikasyon Sistemi)üzerinden verilerin dağıtılması işlemidir. Ülkemizde personelimiz tarafından geliştirilen METCAP uygulaması kullanılmaktadır:

– Gemi, Uçak, vs. Gözlemleri

Meteorolojik Haritalar

Rüzgâr, sıcaklık, basınç, vb. gibi meteorolojik gözlemler haritalar üzerine işlenir. Örneğin; yer kartları, yer seviyesinde belirli saatlerde yapılan gözlemlerin harita üzerine işlenmesi ve izobarların (eş basınç eğrileri) çizilmesiyle elde edilir. Yer haritaları basınç, sıcaklık, gökyüzünün kapalılık miktarı ve bulut türleri, görüş uzaklığı, rüzgar yön ve hızı vb. meteorolojik verileri içermektedir.

Uydu Görüntüleri

Uydular hava olaylarını küresel olarak inceleme olanağı sağlar ve dünya çevresindeki yörüngelerinde hareket ederken, sensörleri (radyometre) tarafından kaydedilen verileri belirli aralıklarla yer istasyonlarına gönderirler. Uyduların en önemli özelliklerinden birisi de, yer gözlem istasyonlarının kurulamadığı ve böylece verilerin toplanamadığı okyanus, çöl, dağlık alanlar, kutup bölgeleri vb. gibi çok geniş alanlardan meteorolojik bilgilerin elde edilmesidir.

Radarlar

Radarlar meteoroloji alanında ilk kez 1950’li yıllarda kullanılmaya başlanmıştır. 1970’li yıllardan itibarin Doppler radar teknolojisine geçilerek radarlardan dijital formda bilgiler alınmaya başlanmıştır, Radarların meteoroloji alanında kullanılmasıyla özellikle şiddetli yağışlar, dolu, tornado, taşkın ve selleri önceden belirleyebilmek mümkün olmuştur.

Sayısal Hava Tahmini

Yapılan gözlemler sonucunda elde edilen, atmosferin durumunu gösterir değişkenlerin (sıcaklık, rüzgâr, nem ve basınç) zamana ve yere bağlı olarak değişimlerini ifade eden denklemlerin (hareket, termodinamik, süreklilik, hidrostatik eşitlik) matematiksel çözümleri yapılarak, atmosferin gelecekteki durumunu tahmin etme işlemine “Sayısal Hava Tahmini” denir.