Dünya Üzerindeki Tarafsız Bölgeler(TerraNullius)

ve Paylaşılamıyan Sorunlu Bölğeler

Bugünlerde düşünmesi zor olsa da dünya üzerinde kimsenin istemediği toprakı 😉 mevcut Hatta bu topraklann bir kısmı da uluslararası kuruluşlarca kimsesiz: kalma garanti edilmiş topraklar olarak karşımıza çıkıyor.

Bunlardan ilki Antarktika’da bulunuyor (ne kadar şaşırtıcı değil mili) ve penguenler dışında kimsenin ilgisini çekmeyen bu toprak parçasının adı ise Marie Byrd Land adı hiçbir şey ifade etmiyor, haklısınız ama oraya da sıra gelecek. Bu toprak parçasının sahipsiz olması ve ismi dışında ilginç bir özelliği daha var tam olarak 1.610.000 kilometre karedir! Kıyas yapacak olursak Türkiye 783 bin küsur kiloma kare yer kaplar. Ancak gelin görün ki bu alan yaşamaya o kadar elverişsizdir bölgede tek bir kalıcı üs vardır o da ABD’nindir. Anlayacağız kimse burayı istememek’tedir Amerika bile, çünkü üs çoğu zaman boş… Üstelik bu bölge Şey -The Thing- (1982) filmine de ilham kaynağı olmuştur, klasik severlere duyurulur.

Dikkatinizi çektiyse bu bölgenin adı sanki birisinin ismi gibi ki, zaten öyle. Bu alanı keşfeden Tuğamiral Richard E. Byrd, bu bölgeye kansının adını vermiştir aşka bak. Antarktika’nın geri kalanına gelecek olursak sahipsiz demek olmak zor. Çünkü 12 ulusun 1961’de imzaladıktan Antarktika Anlaşması tarafından yönetilir. Anlayacağız adamlar penguenleri yönetmek için sistem geliştirmişler, bu sistemde: en büyük alanlar, kıtayı ilk keşfeden – İngiltere, Norveç, Fransa – ile kıtaya yakın olan Yeni Zellanda, Şili, Avusturalya, Arjantin uluslarını içerir.

Herhangi bir Ülkenin bayrağı altında olmayan bu tarz bölgelere verilen isim Terra Nullius’tur. Anlamı tarafsız bölge/sahipsiz toprak olarak çevrilebilir. Buna örnek önceden anlattığım Marie Byrd Land mevcut en büyük örnekken, Afrika’daki bir bölgede Terra Nullius olma özeliğine sahiptir.

Mısır ile Sudan arasındaki bu bölge Bir Tavvil  üçgeni olarak geçer başka isim bulamamışlar,

(ki toprak sahipsiz olunca isim de dandik duyor, neyse). 1899da İngiltere bölgeden çekilen çöle dümdüz bir çizgi çekerek iki ülkenin sınınnı birbirinden ayırdı. Böylece Bir Tavvail Sudan’da kalıtken, Halai’b adı verilen bölge Mısır’a kalmış oldu. Aynı sınır 1902 yılında kıvrımlı çizilmeye kalkınca Bir Tavvail (Arapça’da “su kuyusu” demektir) Mısır’ın, ait Halai’b ise Sudan’nın oldu. Yani nasıl bir sınır çizip duruyorlarsa sahipler tam tersi oldu.

Tavvail Üçgeni denilen bölge 2000 kilometre kadardır ve ülkelerin bu bölge için birbirini yediğivarsayılabilir ancak iki ülke aslında sorun Tavvail’den dolayı değil Halai’b denen bölge yüzündendir. Nedeni ise Bir Tavvail çoğunlukla  ve kayadan ibaretken; Halai’b ise verimli to­praklara, üzerinde yaşayan insanlara, Kızıldeniz’de bir sahile sahiptir. Üstelik 10 kat daha büyüktür.

Halai’b Mısır tarafından işgal edilirken ve 1899  haritasına göre hak iddaa ederken Sudan ise o 1902 haritasını göstererek hak iddaa ediyor ikisi de aynı nedenle Bir Tavvail’i tanımıyor (yani Bir Tawil sahipsiz toprak olarak geçiyor. Bu kavga daha , çoook sürer gibi duruyor.

Şimdi ise istenmeyenden ziyade daha çok paylaşılamamak gibi sorunlan olan bir toprağı inceleyeceğiz. Burası Dünya üzerinde en çok ihtilafa düşülen yer olma özelliğine de sahip aynca. Güney Pasifik’te bulunan ve hiç nüfus barındırmayan Spartly Adaları ise 750 adacıktan  oluşmuş olup toplamda dörtyüz kilometre karelik toprağa sahiptir. Ancak bu toprak 425 bin kilomelik bir  denize yayılmıştır. Neredeyse Türkiye’nin yansı kadar… Peki bu bölgeyi değerli yapan ne diyecek olursanız; zengin balıkçı  alanlan, olası petrol ve gaz bölgeleri demek yeterli olacaktır sanırım. Tam altı ülke bu adacıklarda hak iddaa ediyor Çin, Filipinler, çoğunlukla Tayvan, Vietnam, Malezya ve Brunei. Brunei   hariç herkes askeri birlik bulunduruyor. Filipinter  ise elini güçlendirmek adına kamu sektörü çalışanlanndan dönüşümlü olarak adalarda yaşamalar için insalara ücret veriyor. Aslında sanıldığı gibi bu keyifli bir iş değil çünkü bütün o tropikal güzellikler siz de tahmin edersiniz ki wi-fi,internet,Google,Youtube  olmadıktan sonra yanm saat içerisinde sıkıcı bir hale gelebiliyor 🙂 nedersiniz.