Çevre Dostu Ekolojik Tasarım-Mimarlık Nedir

Çevre Dostu Ekolojik Tasarım-Mimarlık Nedir

Çevre dostu parametreler gözönüne alınarak, tasarımın ilk aşamasından itibaren sürdürülebilir arazi seçimine, su ve enerji kullanımına ve malzeme seçimine kadar düşünülerek oluşturulmuş tasarımdır.

O yüzden üniversiteler bu alandaki derslerini çoğaltmalıdırlar. Şu anda Bilkent Üniversitesi nde Çevre Tasarımı Bölümü var; İç Mimarlar özellikle ürün tasarlarken buna çok önem vermeliler.

Bizim amacımız 5-6 yıl içinde artık insanlara çevre dostu binalar mı inşa edelim, yoksa çevre dostu olmayan bina mı inşa edelim sorusundan da önce; platin mi, altın mı yoksa gümüş standardına göre mi inşa edelim sorusunu sordurtmaktır. Uluslararası platformlara baktığınızda artık ülkelerin bunları tartıştığını görüyorsunuz. Örneğin; geçtiğimiz günlerde Hollanda’da yapılan Dünya Alışveriş Merkezleri Konferansımda idim. Orada gördüm ki alışveriş merkezi  ve emlak yatırımcılarının hepsi bundan böyle çevre sertifikalı inşaatlar yapacak Yabancı yatırımcı da bundan böyle bu düşünceyle geliyor ve gelmeye devam edecekler.

Şu ana kadar Türkiye’de yapılmış gerçek çevre dostu bina var mı?

Hollanda kökenli gayrimenkul yatırım ve geliştirme şirketi Redevco’nun Türkiye’de geliştirdiği tüm binalar çevre dostu bina olmaya aday. Şirket BREEAM sertifikası prensiplerini izleyerek alışveriş merkezleri yapıyor. Bugün itibariyle gerek yatırımcı, gerekse de geliştirici olarak Manisa, Erzurum, Edirne, Ankara illeri için geliştirmekte olduğu alışveriş merkezi projeleri eko bina özellikleri taşımaktadır.

Bir binaya çevreci bina diyebilmek için ne gibi kriterleri yerine getirmiş? Örneğin çevreci bina kriterleri içinde, sürdürülebilir alanlar olgusu birçok yerde karşımıza çıkıyor. Nedir sürdürülebilir alanlar ve diğerleri?

Firmalar Avrupa’da bu konuyu kurumsal sosyal sorumluluk olarak ele alıyorlar. Öncelikle yatırımlarında sürdürülebilir alanları sehayatçiyorlar. Örneğin; kuş cennetleri, çok güzel doğal alanlar, inşaata uygun yerler, ya da eski fakat renovasyona uygun binalar; bu birinci kriter. 2. kriter; Indoor Environmental Air Quality* diğer bir deyişle iç iklimlendirme şartlarının niteliği; bu çok önemli bir konu, her iki sertifikada da çok puan alıyor. Burada havalandırma için pervanaler, karşılıklı yukarıdan açılan pencereler tanımlanıyor; kesinlikle Air Condition’dan kaçınılıyor. Bir başka önemli kriter; enerji, elektrik ve su faturasını düşüren yeni teknolojiler. Örneğin; fotovoltaikler, bu alanda devlet teşviki de var; ABD Newyork’da %10 vergi muafiyeti söz konusu. Ayrıca; İngiltere, Almanya gibi Avrupa Birliği ülkelerinin hemen hepsinde devlet teşviki bulunmaktadır. Bunun için 5E madde olarak geliştirilmiş; buna 5‘E PRENSİBİ denilmiştir.

Bunlar;

• Ever Lasting Design: Sürdürülebilir tasarım özelliği
• Ecologic Foot Print: Ekolojik izler taşıması
• Equal Benefit: Herkese eşit yarar sağlaması
• Economic Viability: Ekonomik olarak uygulanabilir, hayat geçirilebilir olmak
• Education for All: Herkesin bu konuda eğitilmesi

Çevre dostu bir binayı özel bir bina tipi üzerinden

örnekleyecek olursak

Çevre dostu bir bina örneklemesini bir okul binası üzerinden verirse ana hatlarıyla şunlardan bahsedebiliriz:

Çoklu ışık kaynakları, yani ışığın tavandan, tek bir yerden ya da lambalardan l değil de, birçok yerden yaygın olarak gelmesini sağlayan ve daha az elektriK» sarfeden pencere sistemleri içermesi

• Doğal ve hızla dönüştürülmüş malzemeden yapılmış ve cilası kimyasal , maddelerden arıtılmış mobilyalar kullanılması,
• Bina tek katlı ise mutlaka çatı pencereleri bulunması,
• İç iklimlendime için yön değiştirebilir pervanelere sahip olması,
• İç mekanda insan olmadığı zaman kendiliğinden kapanabilen, harekete duyarlı ışıklandırma sistemi içermesi,
• Sürdürülebilir arazi üzerine kurulu olması,
• Toplu taşımacılığa uygun veya yakın konumda olması,
• Hibrid arabalar ve bisikletin kullanılmasını teşvik amacıyla bunlar için özel ve bina girişlerine yakın park yerlerinin inşa edilmiş olması,
• Çevredeki doğal bitki örtüsünün korunması ve geliştirilmesi,
• Bina çıkışlarına doğrudan güneşe maruz kalmayı engelleyici gölgelikler konması,
• Işık ve ses kirliliğinin engellenmesi,
• Bahçelerin dönüştürülmüş gri suyla sulanabilmesi,
• Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması (Green Power olarak adlandırılan),
• Malzemelerin az miktarda kimyasal madde salımmı yapıyor olması
• Binayı çevreci hale getiren yeni bir buluşun hayata geçirilebilir olmasıdır.

Okul binasında en çok puan hangi kritere verilmiştir?

En çok puanı alan bölüm LEED’e göre 20 puanla iç iklimlendirme kalitesi kriteri almıştır. Bu liste (checklist) muhtelit binalar için farklı farklı puanlı üzerinden oluşturulmuş olsa da ana kriterler; yani ana başlıklar hep aynıdı